Nasza wizyta w Sztolni Arado była podyktowana towarzystwem dla innych członków rodziny, którzy jeszcze tutaj nie byli. Jakiś czas temu byłam tutaj i bardzo mi się podobał sposób organizacji wstępu do zwiedzania. Tym razem (17 lipca) było jeszcze bardziej efektownie, bo przewodnik zaangażował uczestników z grupy zwiedzających, imitując sceny z dawno minionego okresu hitlerowskiej aktywności, bez agresji w zabawny sposób. Wykorzystano, także efekty dźwiękowe i świetlne (strzały, inne odgłosy), imitujące czas niemieckiej działalności. Zwiedzanie było wzorowane na zasadzie odkrywania historii, a przewodnik zadbał o stworzenie stosownej atmosfery. Przewodnikiem był młody mężczyzna, odziany w mundur, bardzo wygadany i z szeroką wiedzą o historii zwiedzanej sztolni, aż chciało się słuchać, chętnie odpowiadał na pytania. To bardzo ciekawy kompleks korytarzy podziemnych, do których wchodzi się bramą, wprost w masyw góry Kościelnej. Miejsce to jest uznawane za tajemnicze, zaginione laboratorium Hitlera i ciągle jest tutaj coś udoskonalane. Zwiedzanie zajmuje ok. godziny, a po wyjściu w małym pomieszczeniu można poznać inne, autentyczne pamiątki/pozostałości pohitlerowskie, połączone z zakupem pamiątek (przy poprzedniej wizycie nie było tej możliwości). Na szczycie góry, nad sztolnią są zgromadzone pamiątki sprzętu wojskowego z opisem na tablicach, a w głębi park linowy. Warto będzie wrócić tu za jakiś czas, bo prace ciągle trwają i następuje poszerzanie oferty, do czego zachęcał przewodnik i sprzedawczyni pamiątek, a poza tym, część sztolni jest nadal niedostępna.

Sztolnia ARADO w Kamiennej Górze, jest jedną, z częściowo odkrytych tajemnic Dolnego Śląska, miejsca aktywności Hitlera w czasie II wojny światowej. Zwiedziliśmy ją 10 stycznia i tak się złożyło, ze było to specyficzne zwiedzanie, połączone z częścią konferencji przewodników. Z tego powodu zwiedzanie uzupełniono atrakcjami strzelania, błysków i huku – imitacja z historii, o czym wcześniej nas uprzedzono. Przewodnik, ciekawie i bardzo obrazowo dzielił się wiedzą na temat tego miejsca, które stanowiło, tajne laboratorium Hitlera, do prac konstrukcyjnych nad samolotem dalekiego zasięgu. Jest tu także częściowy wrak samolotu bombowo rozpoznawczego Arado i pocisk samobieżny, są autentyczne okazy broni, pociski, bomby, etc. częściowo przerdzewiałe, ale zachowane w dość dobrym stanie. Najwięcej atrakcji stworzyły jednak sytuacje imitowanego ognia strzelniczego przy wykorzystaniu tzw. ślepych nabojów, huk i odgłosy oraz błyski były niesamowite. Przewodnik, wcielony w postać agenta wywiadu, starał się tworzyć klimat z 1944 roku i podgrzewać atmosferę, np. ”kryj się”, ale nikt się nie bał, była to swoista, głośna i częściowo ogłuszająca, ale fantastyczna atrakcja, miałam też przyjemność trzymania karabinu w rękach. Wiedza przewodnika i sposób jej prezentacji warte są ceny biletu – 15,00 zł i zaspokojenia własnej ciekawości historycznej. Po zwiedzeniu sztolni, w programie było jeszcze niewielkie muzeum, nie wolno go pominąć, bo są tu m.in. szczątki autentycznej Enigmy i jej współczesna replika, wiele autentycznych przedmiotów po-niemieckich i po-rosyjskich - pamiątek, odzyskanych przy rekultywacji tego miejsca, która nadal trwa. Dla zwiedzających udostępnione są tylko te miejsca, które stosownie zabezpieczono. Zwiedzanie podziemnej trasy trwa obecnie ok. godzinę. Bardzo podobał mi się inicjowany przez przewodnika, fakt minuty ciszy – hołd dla więźniów, którzy byli zaangażowani w budowę sztolni, miejsca, o którym dowiedziałam się z cyklu programów Wołoszańskiego – Skarby III Rzeszy. Za jakiś czas znów tu przyjedziemy, bo projekt Arado nadal się rozwija i, zapewne odkryje nowe tajemnice. Niesamowite uczucie wejścia w głąb góry Parkowej, znów będziemy mogli poczuć i poznać, może nawet dłuższą trasę podziemi.